Τι είναι η αγοραφοβία;

Τώρα που άνοιξε ο καιρός και ήρθε και τυπικά πια η άνοιξη θα βρεθείτε συχνά σε πολυσύχναστα μέρη, σε πλατείες ή δρόμους, σε πλοία ή αεροπλάνα γεμάτα πολύ κόσμο και ακόμη περισσότερη φασαρία. Και εντελώς ξαφνικά κάποιοι από σας ίσως νιώσουν πανικό και σας πιάσει κρύος ιδρώτας...

Μην ανησυχήσετε! Ούτε η καρδιά σας έπαθε κάτι ούτε κάτι άλλο κακό συμβαίνει. Μάλλον υποφέρετε από αγοραφοβία. Πρόκειται για έναν παράλογο φόβο, που εμποδίζει πολλούς ανθρώπους από το να συναναστρέφονται με κόσμο, να πάνε σινεμά, να ταξιδέψουν ή ακόμα και να ξεμυτίσουν καν από το σπίτι τους.

Ένας υποσυνείδητος φόβος
Η αγοραφοβία, το να μη θέλει δηλαδή κάποιος να συνωστίζεται με κόσμο, δεν είναι κάτι που προκύπτει ξαφνικά. Προϋπάρχει στο μυαλό από πολύ νεαρή ηλικία και κάποτε εκδηλώνεται. Πώς; Με φόβο και πανικό με τη σκέψη και μόνον ότι θα του συμβεί κάτι σοβαρό, όπως καρδιακή προσβολή, τρέλα κ.ά., και ότι θα δυσκολευτεί να διαφύγει από εκεί που βρίσκεται. Μάλιστα, όσο πιο δύσκολη του φαίνεται η διαφυγή, τόσο πιο έντονος γίνεται ο φόβος.

Που μπορεί να εκδηλωθεί η αγοραφοβία; Ο παράλογος αυτός φόβος μπορεί να σας πιάσει σε μια ουρά στην τράπεζα ή το σούπερ μάρκετ, σε ένα θέατρο, σινεμά, σε κάποιο λεωφορείο ή πλοίο, στο ασανσέρ, στο μετρό κ.λπ. Γι’ αυτό και ο άνθρωπος που είναι αγοραφοβικός θέλει πάντα να συνοδεύεται από κάποιον τον οποίο εμπιστεύεται, ώστε να τον βοηθήσει σε περίπτωση που πάθει κρίση.

Μια οδυνηρή εμπειρία για το... τίποτα
Τα συμπτώματα της αγοραφοβίας είναι: ταχυπαλμίες, δύσπνοια, κρύος ιδρώτας σε ολόκληρο το σώμα, πόδια που τρέμουν και δίνουν την εντύπωση σ’ αυτόν που πάσχει ότι δεν μπορούν να στηρίξουν το σώμα του, ζαλάδα και πόνοι στο στήθος. Και όλα αυτά χωρίς κανέναν απολύτως λόγο.

Βέβαια, τα συμπτώματα εξαφανίζονται μόλις ο αγοραφοβικός απομακρυνθεί από το μέρος που του προκάλεσε την κρίση. Μάλιστα, δεν τολμάει να πάει ξανά σε αυτό το μέρος από φόβο μήπως και ξαναζήσει αυτόν τον εφιάλτη.
Υπάρχουν, όμως, και περιπτώσεις που ένας αγοραφοβικός δεν εκδηλώνει κρίσεις πανικού, αλλά νιώθει απλά άγχος, περιμένοντας την επόμενη κρίση. Σε αυτές τις περιπτώσεις με τον καιρό αυξάνονται τα αγχώδη συμπτώματά του.

Αγοραφοβικοί είναι συνήθως οι απαισιόδοξοι
Η αγοραφοβία έχει άμεση σχέση με την προσωπικότητα. Συχνά, όταν ένας γονιός είναι αγοραφοβικός, μπορεί και το παιδί να γίνει αγοραφοβικό.

Συνήθως, οι αγοραφοβικοί είναι άνθρωποι απαισιόδοξοι, γκρινιάρηδες με το παραμικρό, που κάνουν όλο αρνητικές σκέψεις και υπερβολικοί με κάθε αρνητικό που τους τυχαίνει. Επίσης, αγχώνονται με το τίποτα, έχουν την ανάγκη να στηρίζονται σε άλλους, διακατέχονται από μεγάλη εσωτερική ένταση, την οποία δεν διοχετεύουν δημιουργικά, και μάλλον είναι άνθρωποι συναισθηματικά ανώριμοι.

Καταπολεμήστε την αγοραφοβία προτού ο φόβος «φωλιάσει» μέσα σας
Τα τελευταία χρόνια έχουν ανακαλυφθεί αποτελεσματικές θεραπείες για διαρκή ανακούφιση από τις φοβίες. Στόχος των περισσοτέρων είναι να μπορέσει ο αγοραφοβικός να αντικαταστήσει το φόβο με την αντοχή. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί εκθέτοντας τον εαυτό του στη φοβική κατάσταση που τον ταλαιπωρεί και παραμένοντας εκεί μέχρι να εξοικειωθεί με αυτή.

Είναι πολύ πιο εύκολο να αντιμετωπίσει κάποιος μια φοβική κατάσταση πρώτα με την παρουσία ενός καθησυχαστικού προσώπου και μετά μόνος και κατά προτίμηση όταν δεν βρίσκεται μέσα σε πλήθος.

Εάν οι αγοραφοβικοί θέλουν να εξασκηθούν μέσα σε ένα λεωφορείο ή τρένο, μπορούν να αποφεύγουν τις ώρες αιχμής στην αρχή και να διαλέγουν δρομολόγια με συχνές στάσεις, ώστε να αισθάνονται ελεύθεροι να κατέβουν όποτε θελήσουν.

Μετά μπορούν να προσπαθήσουν πιο δύσκολα πράγματα. Όταν πάνε για πρώτη φορά στο θέατρο, το σινεμά ή την εκκλησία, θα αισθάνονται πιο ήσυχοι αν κάθονται σε θέσεις κοντά στο διάδρομο, δίπλα στην έξοδο. Όταν συνηθίσουν σε αυτά τα μέρη, μπορούν στη συνέχεια να κάθονται σε πιο κεντρικές θέσεις, από όπου είναι πιο δύσκολο να δραπετεύσουν γρήγορα και αξιοπρεπώς.

Αυτό το γνωρίζατε;
• Η αγοραφοβία εμφανίζεται συνήθως στους ενήλικες, σε ηλικία 18-35 ετών και για άγνωστα αίτια σπάνια στην παιδική ηλικία.
• Τα 2/3 αυτών που έχουν αγοραφοβία είναι γυναίκες.
• Η αγοραφοβία εμφανίζεται συχνά μετά από μεγάλες αναστατώσεις στη ζωή ενός ανθρώπου, για παράδειγμα, σοβαρές ασθένειες, θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου, αρραβώνας, γάμος, εγκυμοσύνη, αποβολή, γέννα κ.λπ.

Χρήσιμα «κόλπα»
Η ανάγκη των αγοραφοβικών για αδιάκοπη συντροφιά μπορεί να κουράσει τους συγγενείς και τους φίλους. Κάποια «κόλπα» που οι άνθρωποι αυτοί βρίσκουν χρήσιμα περιλαμβάνουν:

• Το κράτημα ενός μπαστουνιού, μιας ομπρέλας ή μιας βαλίτσας.
• Το καρότσι για τα ψώνια.
• Εφημερίδες κάτω από το χέρι.
• Ένα ποδήλατο περισσότερο για να το σπρώχνουν παρά για να το οδηγούν.
• Ένα σκυλί με αλυσίδα.
• Οι τσίχλες και τα παγωτά, αφού αυτά αποσπούν λίγο την προσοχή τους από τους φόβους τους.
• Τα ταξίδια με άδεια τρένα ή λεωφορεία.

Επιμέλεια: Παύλος Διονυσόπουλος

Πηγή: belife.gr