ΟΗΕ: Χιλιάδες παιδιά-στρατιώτες χρησιμοποιούνται από ένοπλες οργανώσεις

Περισσότερα από 11.000 παιδιά σε όλον τον κόσμο λυτρώθηκαν από την υποχρεωτική στράτευσή τους σε ένοπλες οργανώσεις, όμως εκατοντάδες χιλιάδες συνομήλικοι τους παραμένουν στο έλεος οπλαρχηγών όπως ο Τόμας Λουμπάνγκα, σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΟΗΕ.

Η καταδίκη του Λουμπάνγκα από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο σε κάθειρξη 14 ετών με την κατηγορία της στρατολόγησης παιδιών, συνιστά μια «ιστορική» απόφαση, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο η ειδική εκπρόσωπος του ΟΗΕ για τα παιδιά σε ένοπλες συρράξεις, η Ραντίκα Κουμαρασουάμι.

Πλέον έχει γίνει σαφές ότι η στρατολόγηση και η χρησιμοποίηση παιδιών σαν στρατιώτες είναι έγκλημα «και κανείς δεν μπορεί να πει ότι δεν το γνώριζε», εξήγησε η Κουμαρασουάμι, η θητεία της οποίας λήγει στα τέλη Ιουλίου.

Ο στόχος του ΟΗΕ είναι να διασφαλίσει ότι μέχρι το 2015 κανένα παιδί δεν θα είναι ενταγμένο σε εθνικούς στρατούς. Μόνο η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και το Σουδάν εξακολουθούν να στρατεύουν ανηλίκους.

Τα χιλιάδες παιδιά που συνεχίζουν να μετέχουν σε συγκρούσεις είναι ενταγμένα σε οργανώσεις όπως οι Ταλιμπάν του Αφγανιστάν, οι Κογκολέζοι αντάρτες του Μπόσκο Ενταγκάντα, οι ισλαμιστές Σεμπάμπ της Σομαλίας, η ισλαμιστική Άνσαρ Ντιν του Μαλί, τρομοκρατικές οργανώσεις ή ιδιωτικοί στρατοί.

Το φαινόμενο δεν είναι καινούριο, όμως η διεθνής κοινότητα ανησυχεί πραγματικά γιατί εντάθηκε την τελευταία εικοσαετία, εξήγησε η Κουμαρασουάμι.

«Ο Λουμπάνγκα είναι το κλασικό παράδειγμα που διαπιστώναμε και στις μεγάλες συγκρούσεις στην Αφρική τη δεκαετία του 1990: απαγωγή παιδιών, χρήση ναρκωτικών, παιδιά-στρατιώτες». Σε πολλές εμφύλιες συρράξεις χρησιμοποιούσαν ναρκωτικά για να στρέψουν τα παιδιά εναντίον των οικογενειών τους. Τα κορίτσια γίνονταν σκλάβες του σεξ ή/και συμμετείχαν στις μάχες.

Σύμφωνα με την Κουμαρασουάμι, η απειλή επιβολής κυρώσεων στις χώρες που συνέχιζαν αυτήν την τακτική, συνέβαλε αποφασιστικά στην καταπολέμηση του φαινομένου. Εκτός από τα 11.000 παιδιά-στρατιώτες που απελευθερώθηκαν πέρσι, τέθηκαν σε εφαρμογή και 19 «προγράμματα δράσης» κατόπιν συμφωνίας του ΟΗΕ με κυβερνήσεις και οργανώσεις. Η Μιανμάρ υπέγραψε μια τέτοια συμφωνία μετά από πέντε χρόνια συνομιλιών, όπως και το Τσαντ. Η σομαλική κυβέρνηση έχει επίσης δεσμευτεί να μην στρατολογεί πλέον παιδιά κάτω των 18 ετών.

Μετά την υπογραφή των συμφωνιών, οι κυβερνήσεις συνήθως τις τηρούν. «Δεν επιθυμούν να ξαναμπούν στη μαύρη λίστα του Συμβουλίου Ασφαλείας ή να ρισκάρουν να τους επιβληθούν κυρώσεις», εξήγησε η Κουμαρασουάμι. Η Ουγκάντα ήταν στη μαύρη λίστα του ΟΗΕ αλλά υπέγραψε μια τέτοια συμφωνία το 2007. «Σήμερα (οι αρχές της Ουγκάντας) είναι στην πρώτη γραμμή στον αγώνα κατά του Στρατού Αντίστασης του Κυρίου (LRA), ο ηγέτης του οποίου, Τζόζεφ Κόνι, καταζητείται από το ΔΠΔ.

Όμως για τους Ταλιμπάν ή τους Σεμπάμπ, που «αψηφούν τη διεθνή κοινότητα» και αρνούνται να διαπραγματευτούν, η μοναδική λύση είναι να καταγγελθούν δημοσίως και να κινητοποιηθεί εναντίον τους ο ντόπιος πληθυσμός. Στο Αφγανιστάν, η προσέγγιση αυτή βοήθησε να μειωθεί ο αριθμός των επιθέσεων εναντίον σχολείων, κατέληξε η Κουμαρασουάμι.

Eπιμέλεια: Μαριάννα Μαρμαρά
Πηγή: ΑΠΕ