Εφηβεία: Όταν η συζήτηση για το σεξ καθυστερεί

Μια πρόσφατη μελέτη στις Η.Π.Α. ανέδειξε πως πολλοί γονείς δεν μιλούν εγκαίρως και επαρκώς με τα παιδιά τους για σημαντικά ζητήματα που σχετίζονται με τη σεξουαλικότητα και τη σεξουαλική συμπεριφορά.

Βρέθηκε, μάλιστα, πως περισσότερο από το 40% των εφήβων στις Η.Π.Α έχουν ολοκληρωμένες σεξουαλικές επαφές, πριν συζητήσουν με τους γονείς τους σχετικά με τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, τη χρήση προφυλακτικού και τις μεθόδους αντισύλληψης. Οι ερευνητές υποστηρίζουν πως οι γονείς χρειάζονται τη στήριξη των ειδικών, έτσι ώστε να λάβουν ενημέρωση για τη σεξουαλικότητα των παιδιών σε κάθε ηλικία, καθώς και κατεύθυνση σχετικά με την ιδιαίτερη αυτή συζήτηση.

Η δυσκολία των γονέων και η καθυστέρησή τους να συζητήσουν αυτό το θέμα με τα παιδιά τους δεν είναι σίγουρα φαινόμενο που παρατηρείται κατ’ αποκλειστικότητα στις Η.Π.Α. Στην Ελλάδα ο ετήσιος αριθμός των εφήβων που αποφασίζουν τη διακοπή μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης ανέρχεται σε 40.000, ενώ παράλληλα εκτιμάται πως ένα μεγάλο ποσοστό εφήβων έχει αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης από κάποιο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα. Η σεξουαλική αγωγή των παιδιών και των εφήβων λοιπόν φαίνεται πως αποτελεί πρωταρχική ανάγκη.

Δομημένα προγράμματα σεξουαλικής αγωγής συνήθως λαμβάνουν χώρα στο σχολείο, αλλά δεν φαίνεται να είναι αρκετά. Είναι σημαντικό οι γονείς να εμπλακούν ενεργά στη διαδικασία αυτή, γιατί, κατέχοντας για τα παιδιά τον ρόλο ενός προτύπου από την αρχή της ζωής τους, η πληροφόρηση που έρχεται από αυτούς έχει μια ειδική βαρύτητα.

Η αλήθεια είναι ότι πολλές φορές η συζήτηση για το σεξ είναι ιδιαίτερα άβολή τόσο για τον έφηβο όσο και για τον γονέα και θα πρέπει να αναγνωριστεί ως τέτοια. Ο γονέας καλό είναι να έχει εντοπίσει τις δυσκολίες, καθώς και τα ενδεχόμενα ταμπού που τον βαραίνουν και να προσπαθήσει να τα διαχειριστεί. Παράλληλα, είναι σημαντικό να αποδεχθεί το γεγονός ότι το παιδί του μεγάλωσε. Ακόμα πιο δύσκολη γίνεται η κατάσταση αν ο γονέας απέφευγε να αγγίξει το ζήτημα της σεξουαλικότητας καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του παιδιού. Στην περίπτωση, μάλιστα, που δεν αντιλήφτηκε ποτέ τη σεξουαλικότητα του παιδιού του και την εξέλιξή της, είναι φυσιολογικό να του φαίνεται παράλογο το γεγονός ότι ήρθε η ώρα να μιλήσει για τη σεξουαλική επαφή.

Αν όμως η συζήτηση για τη σεξουαλικότητα ξεκινήσει από μικρή ηλικία, όταν το παιδί αρχίζει να έχει ερωτήσεις για το σώμα του ή για το πώς γίνονται τα παιδιά, η συζήτηση ανάμεσα στον έφηβο και τον γονέα βρίσκει και τις δύο πλευρές κατάλληλα προετοιμασμένες, ενώ παράλληλα είναι πιο πιθανό να γίνει σε μια εύστοχη χρονική στιγμή. Δεν πρέπει, άλλωστε, να ξεχνάμε πως η ανάγκη των παιδιών για ενημέρωση είναι συνεχής, παρέχοντας έτσι σημαντική δυνατότητα πρόσβασης σε όλους τους φορείς της σεξουαλικής αγωγής.

Το άρθρο υπογράφει η Αλεξάνδρα Γυφτοπούλου
Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, επιστημονική συνεργάτιδα του Ανδρολογικού
Ινστιτούτου Αθηνών
www.andrologia.gr